زیاتر له 7سالە پێداگر بووم لە سەر مەترسیەکانی ئەندیشەی سیاسی خالد عەزیزی و بە ئەنواعی جوراجۆر وتارم نووسی و سمێنارم لە سەری گرت و وتم وجودی ئەم پیاوە گەورەترین مەترسیە بۆ شۆرشی رۆژهەڵات و خەڵکی کورد لە کوردستانی ئیران، کە چی بەروروی هێرش و جنیو و بێ ڕێزی تاقمەکەی دەبووم... ئەمڕو بە خۆشحالیەوە لاوانی خوێندەوار و تەحلیلگەر بە باشی لە ئەندیشە مەترسیدارەکانی خالد عەزیزی تێگیشتوون...... خالد عەزیزی دەبی بزانی و بە ئەندازەی قەبارەی خۆی قسە بکات زۆر شت پیوندی بە ئەحزابی سیاسی نیە و دەچێتە پارلمان و نمایندەگانی خەڵک بڕیاری لە سەر دەدەن نە تو یا ئەحزاب..
سپاس بۆ کاک موختار کەریمی کە بە باشی لە ئەندیشە مەترسیدارەکانی خالدعەزیزی تێگیشتووە و سمیناری فەلاندی شێکردووە
شۆوینیزمی موکریانی(سۆرانی)، مەترسی گەورە بۆ پێکەوەژیانی پێکهاتەکانی کورد‼️
خالێد عەزیزی: ❗️" یەک زمان، یەک ئادرەس، یەک نەتەوە"❗️
خالێد عەزیزی: ❗️" یەک زمان، یەک ئادرەس، یەک نەتەوە"❗️
خالێد عەزیزی سکرتێری پێشووی حێزبی دێمۆکراتی کوردستان هەڕەشە لە پێکهاتە زمانیەکانی کورد دەکات و دەیەوێ بە "ئێقتێدار"، یانی بە زۆر پان موکریانیزم(پان سۆرانیزم) بە سەرکەلهۆڕی و هەورامی و شکاکی و لەک و.... لە کوردستانی"ئێرانی" ئەودا داسەپێنێ. کورد گوتەنی: " پشیلە هێشتا دەمی بە ماست نەگەیشتوە، ئەڵێ تورشە".
لێرەدا بەشێک لە قسەکانی ناوبراو وەکوو خۆی دەخەمە بەر چاوی خوێنەرانی بەڕێز:
وەکوو خۆی: "ئەرێ سبەی لە کوردستانی ئێران شکاکم هەیە، هەورامیم هەیە، جافم هەیە، کەلهۆڕم هەیە، یارسانم هەیە، لەکم هەیە، هەمووی ئەوانە، هەر گرووپێک پەیدا دەبێت هۆویەتێک بۆ خۆی دروس دەکات. ئاوا مێللەت دروس دەبێتن؟ نە"
بە شاهێدی مێژوو و بە پێ لێکۆڵینەوەی زمانناسان و مێژووناسان زمانی هەورامی و کەلهۆڕی قەدیمیترین زمانەکانی کوردن، موکریانیەکەی جەنابت پاش کرمانجی(شکاکی) قەوارەی گرتووە. ئەو زمانانە خۆبوونیان(هوویەتیان) زور کۆنە و تۆ و هیچ کەسێکیتر مافی ئەوەی نیە خۆبوونێکی جەعلیان بۆ بتاشێ و هەوڵی تواندنەوەیان بدات. کورد پێکهاتەیەکی ڕەنگاوڕەنگی زمانیە، نە یەک میللەت و یەک زمان. کورد گەلە. گەلیش بریتیە لە پێکهاتەی جوراوری زمانی و فەرهەنگی و ناوچەیی و..... دەورانی نەتەوەسازی زورەملی، بە شێوازی ئاتاتورک و حەمەرەزاشاە و..... دەمێکە کۆتایی پێهاتوە و چووەتە زبڵدانی مێژوەوە. خۆشبەختانە ئەو شێوازە ژەنگاویە نە بۆ تۆ نە بۆ هیچ شۆوینیستێکیتر زیندوو نابێتەوە.
ناوبراو لە درێژەی باسەکەیدا دەڵێ: "ئاڵمان کە بوو بە میللەتێکی موقتەدێر تەنەوعاتی زمان و لەهجەیان خڕ کردەوە، فەرانسە کە بوو بەوە خڕیان کردەوە، ئێرانیەکان، فارسەکان لەهجەی تالشی، لەهجەی ئێسفەهانی و لەهجەی خوراسانی و لەهجەی شیرازی و جۆراوجۆریان هەبوو، بەڵام هەر ئێرانیەک ئێستا چاو لە تەلەفزیون دەکات و شت دەخوێنێتەوە بە یەک زبانی واحێدی فارسیە. ئەگەر ئێمە نەتوانین ئەوە بکەین لە ئاڵۆزیەکانی داهاتووی ئێران و کوردستانی ئێران کە سناریۆی ناڕوونە شتی جۆراوجۆر دروس دەبێتن"
ئەگەر تەنانەت بە قسەی تۆ ئاڵمان و فەرانسە لە ڕابوردوویەکی دوردا زمان و لەهجەکانیان خڕ کردبێتەوە، ئەوا بە پی بڕیارەکانی یۆنسکۆ تووشی تاوانی ژێنۆسایدی فەرهەنگی بوون و جەنایەتکارن. یونسکۆ بە ئەرکی خۆی دەزانێ کە نزیکەی 6000 زمان لە ئاستی جێهاندا بپارێزی و بۆ ئەو مەبەستەش چەندین یاساو و بڕیاری پەسند کردووە. یونسکۆ وەکوو ڕێزلێگرتن و پاراستنی ئەم زمانانە ڕۆژی 21 فێبرواری هەمو ساڵیکی وەکوو ڕۆژی جێهانی زمانی دایکی دیاری کردووە و داوا لە هەموو کەس ودەسەڵاتێک دەکات کە زمانەکان بپارێزن. زمان سامانێکی مەعنوی مرۆفایەتیە و مافی پەروەردە بە زمانی دایکشس مافی سەرەتایی مرۆڤە. مافی مرۆڤیش لە تەک مرۆڤدا لە دایک دەبێت و کەس بۆی نیە پێشلی بکات. پێشل کردنی ئەم مافە، لە ڕاستیدا پێشلکردنی مافە سەرەتایەکانی مرۆڤە و دەچیتە یانەی تاوانی ژنۆسایدی فەرهەنگیەوە. تۆ و کەسانی وەکوو تۆش دەتانەوێ تاوانی ژێنۆسایدی فەهەنگی بەرامبەر بە زوربەی پێکهاتەکانی کورد، کرمانجی، کەلهۆڕی، لەکی، لۆری وهەورامی ئەنجام بدەن. لێرەش ڕیک پێ ئەنیتە جی پێ حەمەڕەزاشاه و کەمال ئاتاتورک.
جا بۆ زانیاریت 2 نەقشەی زمانی فەرانسە و ئاڵمانت بۆ دادەنێم، بە یارمەتی وەرگێڕێک بڕۆ لێکۆڵینەوەکان لەو بارەوە بخوێنەوە. هەم لە ئاڵمان و هەم لە فەرانسە تەنانەت زمانە بیانیەکانیش ڕەسمیەتیان هەیە و دەخوێندرێن و بەکاریش دەرێن. بۆ نموونە لە ئاڵمان لە هەر خوێندنگەیەک، ئەگەر 10 خوێندەکار داوای خوێندن و نووسین بە زمانی دایکییان بکەن، ئەوا حکوومەت هەموو ئێمکانانتیان بۆ دابین ئەکات. لە فەرانسەش هەروەها. ئەمجارتۆ ئەو مافە بە 12 ملیون لە 15 میلیون کوردی ڕۆژهەلات لە زێدی باب وباوپیرانیان ڕەوا نابینی⁉️
تۆ تەنانەت سیایەتی چەپەڵی کۆلۆنیالیستی زمانی حەمەڕەزاشاە و کۆماری دڕندەی ئیسلامی ئێران دەکەیتە سەرمەشقی خۆت بۆ داهاتوی کوردستان. جارێکیتر وتەکانت وە بیرت دەهێنمەوە: " ئێرانیەکان، فارسەکان لەهجەی تالشی، لەهجەی ئێسفەهانی و لەهجەی خوراسانی و لەهجەی شیرازی و جۆراوجۆریان هەبوو، بەڵام هەر ئێرانیەک ئێستا چاو لە تەلەفزیون دەکات و شت دەخوێنێتەوە بە یەک زبانی واحێدی فارسیە. ئەگەر ئێمە نەتوانین ئەوە بکەین لە ئاڵۆزیەکانی داهاتووی ئێران و کوردستانی ئێران کە سناریۆی ناڕوونە شتی جۆراوجۆر دروس دەبێتن"
ئەگەر تەنانەت بە قسەی تۆ ئاڵمان و فەرانسە لە ڕابوردوویەکی دوردا زمان و لەهجەکانیان خڕ کردبێتەوە، ئەوا بە پی بڕیارەکانی یۆنسکۆ تووشی تاوانی ژێنۆسایدی فەرهەنگی بوون و جەنایەتکارن. یونسکۆ بە ئەرکی خۆی دەزانێ کە نزیکەی 6000 زمان لە ئاستی جێهاندا بپارێزی و بۆ ئەو مەبەستەش چەندین یاساو و بڕیاری پەسند کردووە. یونسکۆ وەکوو ڕێزلێگرتن و پاراستنی ئەم زمانانە ڕۆژی 21 فێبرواری هەمو ساڵیکی وەکوو ڕۆژی جێهانی زمانی دایکی دیاری کردووە و داوا لە هەموو کەس ودەسەڵاتێک دەکات کە زمانەکان بپارێزن. زمان سامانێکی مەعنوی مرۆفایەتیە و مافی پەروەردە بە زمانی دایکشس مافی سەرەتایی مرۆڤە. مافی مرۆڤیش لە تەک مرۆڤدا لە دایک دەبێت و کەس بۆی نیە پێشلی بکات. پێشل کردنی ئەم مافە، لە ڕاستیدا پێشلکردنی مافە سەرەتایەکانی مرۆڤە و دەچیتە یانەی تاوانی ژنۆسایدی فەرهەنگیەوە. تۆ و کەسانی وەکوو تۆش دەتانەوێ تاوانی ژێنۆسایدی فەهەنگی بەرامبەر بە زوربەی پێکهاتەکانی کورد، کرمانجی، کەلهۆڕی، لەکی، لۆری وهەورامی ئەنجام بدەن. لێرەش ڕیک پێ ئەنیتە جی پێ حەمەڕەزاشاه و کەمال ئاتاتورک.
جا بۆ زانیاریت 2 نەقشەی زمانی فەرانسە و ئاڵمانت بۆ دادەنێم، بە یارمەتی وەرگێڕێک بڕۆ لێکۆڵینەوەکان لەو بارەوە بخوێنەوە. هەم لە ئاڵمان و هەم لە فەرانسە تەنانەت زمانە بیانیەکانیش ڕەسمیەتیان هەیە و دەخوێندرێن و بەکاریش دەرێن. بۆ نموونە لە ئاڵمان لە هەر خوێندنگەیەک، ئەگەر 10 خوێندەکار داوای خوێندن و نووسین بە زمانی دایکییان بکەن، ئەوا حکوومەت هەموو ئێمکانانتیان بۆ دابین ئەکات. لە فەرانسەش هەروەها. ئەمجارتۆ ئەو مافە بە 12 ملیون لە 15 میلیون کوردی ڕۆژهەلات لە زێدی باب وباوپیرانیان ڕەوا نابینی⁉️
تۆ تەنانەت سیایەتی چەپەڵی کۆلۆنیالیستی زمانی حەمەڕەزاشاە و کۆماری دڕندەی ئیسلامی ئێران دەکەیتە سەرمەشقی خۆت بۆ داهاتوی کوردستان. جارێکیتر وتەکانت وە بیرت دەهێنمەوە: " ئێرانیەکان، فارسەکان لەهجەی تالشی، لەهجەی ئێسفەهانی و لەهجەی خوراسانی و لەهجەی شیرازی و جۆراوجۆریان هەبوو، بەڵام هەر ئێرانیەک ئێستا چاو لە تەلەفزیون دەکات و شت دەخوێنێتەوە بە یەک زبانی واحێدی فارسیە. ئەگەر ئێمە نەتوانین ئەوە بکەین لە ئاڵۆزیەکانی داهاتووی ئێران و کوردستانی ئێران کە سناریۆی ناڕوونە شتی جۆراوجۆر دروس دەبێتن"
نابراو دیسان دەڵێ:
"بۆیە دەبێ بە ئیقتێدارەوە کۆمەک بەوە بکەین یەک نەتەوە، یەک ئادرەس و یەک زمان دروس بکەین"
خالێد عەزیزی لێرە بە ئاشکرا هەڕەشە لە 12 ملیون کوردی کەلهۆڕ و شکاک و هەورامی و لەک و لۆڕ دەکات و دەیەوێ بە "ئێقتێدار"(بە زوری چەک و سەرنێزە) بیاتوێنێتەوە و و بە شێوازی حەمەڕەزاشاه و کەمال ئاتاتورک یەک زمان و یەک ئادرەس و یەک نەتەوە دروس بکات. هەر وەکوو دەبینن ناوبراو لە نێو پێکهاتە کوردەیەکاندا ناوی موکریانی(سۆرانی) نابات. لێرەدەا بە زەقی دیارە کە مەبەستی داسەپاندنی زمانەکەی خۆیەتی بە سەر زورینەی کورددا و نەتەوەیەک بە زۆر دروس بکات کە هەموی هەر بە موکریانی(سۆرانی) قسە بکەن. ‼️. دیارە هەر وەکوو حەمەڕەزا شاە و ئاتاتورک ئەو ئارەزووەیان لە گەل خۆیان بە گٶڕ برد، خالید عەزیزی و کەسانی وەکوو ئەویش ئەو خەیالەیان لە گۆڕ دەنرێت. ناوبراو 40 ساڵە نەیتوانیوە تەنانەت گوندێکی کوردستانی ڕۆژهەلات ئازاد بکات و ڕایگرێت، کە چی لێرە لە ئەوپەڕی لاوازیەوە دەیەوەی لە کەرماشان و لورستان و لەکستان و هەورامان و شکاکستان بە زور سۆرانستاتن دروس بکات. فارس گوتەنی: "زهی خیال باطل"
"بۆیە دەبێ بە ئیقتێدارەوە کۆمەک بەوە بکەین یەک نەتەوە، یەک ئادرەس و یەک زمان دروس بکەین"
خالێد عەزیزی لێرە بە ئاشکرا هەڕەشە لە 12 ملیون کوردی کەلهۆڕ و شکاک و هەورامی و لەک و لۆڕ دەکات و دەیەوێ بە "ئێقتێدار"(بە زوری چەک و سەرنێزە) بیاتوێنێتەوە و و بە شێوازی حەمەڕەزاشاه و کەمال ئاتاتورک یەک زمان و یەک ئادرەس و یەک نەتەوە دروس بکات. هەر وەکوو دەبینن ناوبراو لە نێو پێکهاتە کوردەیەکاندا ناوی موکریانی(سۆرانی) نابات. لێرەدەا بە زەقی دیارە کە مەبەستی داسەپاندنی زمانەکەی خۆیەتی بە سەر زورینەی کورددا و نەتەوەیەک بە زۆر دروس بکات کە هەموی هەر بە موکریانی(سۆرانی) قسە بکەن. ‼️. دیارە هەر وەکوو حەمەڕەزا شاە و ئاتاتورک ئەو ئارەزووەیان لە گەل خۆیان بە گٶڕ برد، خالید عەزیزی و کەسانی وەکوو ئەویش ئەو خەیالەیان لە گۆڕ دەنرێت. ناوبراو 40 ساڵە نەیتوانیوە تەنانەت گوندێکی کوردستانی ڕۆژهەلات ئازاد بکات و ڕایگرێت، کە چی لێرە لە ئەوپەڕی لاوازیەوە دەیەوەی لە کەرماشان و لورستان و لەکستان و هەورامان و شکاکستان بە زور سۆرانستاتن دروس بکات. فارس گوتەنی: "زهی خیال باطل"
موختار کەریمی، 27.12.2018- ئاڵمان
ئەمەش لینکی قسەکانی ناوبراو، بە تایبەت خولی (13.94-13.23)
https://www.facebook.com/kamalafarin/posts/10215537475162987
موختار کەریمی پێویستەبە باری واقعی خۆیدا گوێ لە ووتەکانی بەریز کاک خالید راگری، کاکی برا مەبەستی کاک خالید واقعییەتێکە نابێ خۆی لێ گێل کەین، کورد لە داهاتودا پێویستی بە زمانی هاوبەش هەیە ،ئەوزمانە هاوبەشەش بێ شک دەبێ لە زاراوەکانی کوردستانی رۆژهەڵات شکڵ بگرێ، باشە سبەی کوردستانی رۆژهەڵات کە رزگار بوو دەبێ بەهەموو زاراوەکان ئیدارەی وڵات بکەین!؟ دەبێ بەهەمو زاراوەکان لە قوتابخانە وخوێندنگاکان دەرس بخوێندرێ ؟نابێ بۆ کارو باری ئیداری زمانێکی هاوبەشمان هەبێ کە هەموومان لێی تێبگەین؟وەرن پاش دەیان ساڵ قاڵ بونەوە لە خەبات و شۆرشدا هەرنەبێ ئەوەندە فێر بین قین وقەزاوەت دەمار گرژی وعەداڵەت تێکەڵ نەکەین! پیاوی باش زاراوەی موکوریانی لە کوێ زمانی داسەپا و زاڵ بوە کە خەڵکێکی شیۆنیستی کردویانەتە ئامرازی چەوسانەوە! جێی داخە وشە داتاشینی بێ نێوەرۆک بە هەڵگوشینی وورگت دەدەیە دەرێ، ئەو جۆرە روانینە تەنیا بە قازانجی نەیارانی کوردە،ئەو قەزاوەتە لەداهاتودا دەبێتە لەمپەر لەبەردەم زمانزانان و فەرهەنگستان لە پێناو حەولدان بۆ زمانی یەکگرتوو، باشە ئێستا لە ئێران زیاتر لە ١٠ شێوەزاری فارسی بونی هەیە بەڵام زمانی یەکگرتوی ئیداری و کاروباری دەستەڵات ئەوفارسێیە کە دەبیسین ، کورد دەڵێ تێگەیشتن لە پڵاو خواردن باشترە .
موختار کەریمی پێویستەبە باری واقعی خۆیدا گوێ لە ووتەکانی بەریز کاک خالید راگری، کاکی برا مەبەستی کاک خالید واقعییەتێکە نابێ خۆی لێ گێل کەین، کورد لە داهاتودا پێویستی بە زمانی هاوبەش هەیە ،ئەوزمانە هاوبەشەش بێ شک دەبێ لە زاراوەکانی کوردستانی رۆژهەڵات شکڵ بگرێ، باشە سبەی کوردستانی رۆژهەڵات کە رزگار بوو دەبێ بەهەموو زاراوەکان ئیدارەی وڵات بکەین!؟ دەبێ بەهەمو زاراوەکان لە قوتابخانە وخوێندنگاکان دەرس بخوێندرێ ؟نابێ بۆ کارو باری ئیداری زمانێکی هاوبەشمان هەبێ کە هەموومان لێی تێبگەین؟وەرن پاش دەیان ساڵ قاڵ بونەوە لە خەبات و شۆرشدا هەرنەبێ ئەوەندە فێر بین قین وقەزاوەت دەمار گرژی وعەداڵەت تێکەڵ نەکەین! پیاوی باش زاراوەی موکوریانی لە کوێ زمانی داسەپا و زاڵ بوە کە خەڵکێکی شیۆنیستی کردویانەتە ئامرازی چەوسانەوە! جێی داخە وشە داتاشینی بێ نێوەرۆک بە هەڵگوشینی وورگت دەدەیە دەرێ، ئەو جۆرە روانینە تەنیا بە قازانجی نەیارانی کوردە،ئەو قەزاوەتە لەداهاتودا دەبێتە لەمپەر لەبەردەم زمانزانان و فەرهەنگستان لە پێناو حەولدان بۆ زمانی یەکگرتوو، باشە ئێستا لە ئێران زیاتر لە ١٠ شێوەزاری فارسی بونی هەیە بەڵام زمانی یەکگرتوی ئیداری و کاروباری دەستەڵات ئەوفارسێیە کە دەبیسین ، کورد دەڵێ تێگەیشتن لە پڵاو خواردن باشترە .
No comments:
Post a Comment