پلانی ئیسرائیل بۆ دروستكردنی ده‌وڵه‌تی كوردی
كوردستانیوز ، زانیار داقوقی
پیلاندارێژه‌رانی ده‌وڵه‌تی ئیسرائیل ، هه‌وڵی ئه‌وه ده‌ده‌ن عیَراق به‌ش به‌ش بكرێت و كورد ده‌وڵه‌تی سه‌ربه‌خۆی رابگه‌یه‌نێت.
له‌هه‌فته‌ی رابردوو ده‌زگای هه‌واڵگری ئیسرائیل خولێكی راهێنانی ئه‌نجامداوه ده‌رباره‌ی هه‌وڵدان بۆئه‌وه‌ی پلانی دابه‌شكردنی عیراق بۆسێ پارچه دروست بكرێت .
له‌و خوله‌دا باس له‌وه كراوه ئیسرائیل پلانی ستراتیژی داناوه‌و ئیسرائیل باسی له‌وه كردوه" ئیَمه له‌و كاته‌ی ، له‌سه‌ره‌تایی چونمان بۆناو خاكی عیَراق له‌سه‌ده‌ی رابردوو له‌سالاَنی هه‌فتاكان هه‌وڵمان خستۆته گر بۆپشتگیری له‌كورد، چونكه ئه‌وان هه‌وڵی سه‌ربه‌خۆبون مافی ره‌وای خۆیان ده‌ده‌ن بۆئازادی بیرورا له‌و خوله‌دا كه به‌سه‌رۆكایه‌تی (ئه‌وری لیبرانی) راوێژكاری پیشوی سه‌رۆك وه‌زیرانی ئیسرائیل قونسڵگه‌ری ئیسرائیل له‌توركیا و ئه‌سیوپیا و ئیَران و له خوله‌كه‌شدا هه‌وڵی راسته‌قینه‌ی ئیسرائیل به‌ده‌وڵه‌ت بونی كورد وه‌پشتگیری ته‌واو بۆسه‌ربه‌خۆبون بۆ به‌شداربووان خراوه‌ته روو.
ئه‌م پشتگیریه له‌پشتگیری سیاسی ، ئابوری هه‌موو جۆره توانایه‌ك ده‌خه‌ینه گه‌ر بۆئه‌وه‌ی ده‌وڵه‌تی كوردی ، رابگه‌یه‌نرێت و ده‌بێت پشتگیریه‌كه له‌لایه‌ن ولاَته یه‌كگرتوكان ئه‌وروپا و به‌شێك له‌ولاَتانی ئه‌وروپا و پیَوسته سنورێك بۆ دیاریكردنی ، سه‌ربه‌خۆبونی كورد ئاشكرا بكه‌ن و له‌ساڵی 1972ئیسرائیل ده‌ستی هه‌بوه به‌پێدانی چه‌ك ومه‌شق وراهێنان به‌چه‌كدارانی كورد و ناردنی چه‌ك له‌سنوری ئیَران و توركیا وه‌هه‌روه‌ها ئه‌وپشتگیریه بوه‌هۆی ، جموجوڵی سه‌ربازی زیاد بونی په‌یوه‌ندی وعیلاقاتی ستراتیژی له‌نیَوان ئیسرائیل و كورد.
له‌و خوله‌دا باس له‌وه كراوه ، گه‌ر ریَكه‌وتنه‌نامه‌كه‌ی نیَوان عیَراق و ئیَران نه‌بوایه له‌سه‌رده‌می شای ئیَران له‌پلانی رێكه‌وتننامه‌ی جه‌زائیر ، له‌ساڵی 1975بۆ دژایه‌تی كورد راوه‌دونانیان له‌ناوچه‌كه، به‌لاَم ئیَمه وه‌ك ئیسرائیل تائیستا په‌یوه‌ندیمان له‌گه‌ڵ كورد به‌هێزه و له‌سه‌رده‌می سه‌ركرده‌ی كورد مسته‌فا بارزانی كورد كه بێبه‌شبكرێن له خاكی عیراق به‌لاَم ، به‌پێچه‌وانه‌وه كورد توانی به‌رگریی له‌مافی خۆیان بكه‌ن دژایه‌تی حكومه‌تی به‌غدا به‌ردوام بون و دوای ئه‌وه‌ی شۆرشی كوردی كۆتایی هات ، دواجار سه‌ركرده‌كانی كورد دابه‌بش بون به‌سه‌ر ئیَران و توركیا و سوریا و ئیسرائیل و ئیَمه به‌ردوام بوین له‌پشتگیری كردنیان ، وه‌ده‌ستمان خسته ناوده‌ستیان تاكو گه‌یشتنه ئه‌وه‌ی خۆیان له‌عیَراق جێگیر بكه‌ن.
له خولی راهێنان سه‌باره‌ت به ده‌وڵه‌تی كوردی له ئیسرائیل باس له‌وه‌ده‌كرێت ده‌بێت ، مافی به‌ده‌وڵه‌ت بونی كوردی دیاری بكرێت ، و ئیَمه به‌هیچ جۆرێك ده‌ست له‌پشتگیری كورد هه‌ڵناگرین تاكو كورد ده‌وڵه‌تی رابگه‌یه‌نین و ده‌بێت هه‌مو مافی به‌ده‌وڵه‌ت بونی هه‌بێت وه‌ك سوپای تاییبه‌ت و ئابوری و وه‌به‌رهێنانی نه‌وت و ده‌بێت سنوری ده‌وڵه‌تی كوردستان دیاری بكرێت نه‌ك ته‌نها كوردستان به‌ڵكو ئه‌وناوچانه‌ی جێی ناكۆكن به كه‌ركوكه‌وه و بخرێته سه‌ر ده‌وڵه‌تی كوردی دواجار موسڵ و سه‌لاَحه‌دین و جه‌له‌ولا و خانه‌قین بخرێته سه‌ر ده‌وڵه‌تی كوردی .
ئیسرائیل له‌و خوله‌دل ئه‌وه‌شی باس كردوه" ئیَمه له‌سه‌ره‌تای بونی هێزی شۆرشگێرانی كورد ، پشتگیری و هاوده‌نگی ئه‌وان بوین تاكو مافی راسته‌قینه‌ی خۆیان به‌ده‌ست بهێنن و هه‌ره‌وها پلانی ئیسرائیل ، ئیَمه نامانه‌وێت ته‌جاوز له‌كاروباری ولاَتانی تر بین به‌لاَم پشتگیری راسته‌قینه‌ی كوردین به‌سه‌ربه‌خۆبونی چونكه له‌وكاته‌ی نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتوه‌كان عیَراقیان داگیر كرد ئیَمه پلانی ستراتیژیمان به‌رده‌وامه ، چونكه ئه‌مریكا شه‌ری نه‌مانی دیكتاتۆری ئه‌نجامدا و دوای نه‌مانی رژێمی به‌عس شه‌ری تایفه‌گه‌ری له‌عیَراق سه‌ری هه‌ڵدایه‌وه سه‌دان هاولاَتی له‌نیَوان شه‌ری تایفه‌گه‌ری بونه قوربانی له دوای ساڵی 2003ئیَمه به‌ردوام بوین له‌چاودێری و سورین له‌وه‌ی پرۆژه‌ی ئیسرائیل سه‌ركه‌وتو بیت و پلانه‌كه‌ش به‌م جۆره خراوه‌ته روو:
1_ ده‌بێت عیَراق دابه‌شبكرێت به‌سه‌ر سێ لایه‌ن وه‌ك سێ هه‌رێم و له‌گه‌ڵ حكومه‌تی ناوه‌ند .
2_ عیَراق تائیستا بۆنی شه‌ری ناوخۆی لێدێت دوورنیه شه‌ری ناوخۆ له‌نیَوان سوننه وشیعه یان كورد وعه‌ره‌ب سه‌رهه‌ڵنه‌داته‌وه وه‌ك ئه‌وه‌ی له‌دوای ساڵی 2003 عیَراق باری ئه‌منیه‌تی به‌ره‌و تیَكچون ده‌رۆیشت ئیَمه به‌هیچ جۆریك دوورنه‌بوین له ، په‌ره‌پێدانی عیَراق له‌ساڵی 2003وه‌هه‌روه‌ها پلانی ستراتیژیمان به‌رده‌وامه له‌و ولاَته تاكو موماره‌سه‌ی عه‌ره‌بی هه‌رێمی چونكه ئیَمه وه‌ك ئیسرائیل زه‌ره‌مه‌ندی یه‌كه‌مین و ناكۆكیمان تائیستا له‌سه‌ر گۆره‌پانه تاكو هیَزه‌كانی ئه‌مریكا له ناوچه‌كه بمێنیته‌وه و مه‌ترسیمان هه‌یه عیَراق بكرێته جاری جاران و هێزی یه‌كگرتووی هه‌بێت.
ئیَمه وه‌ك ئیسرائیل ، هه‌مو توانایه‌كمان ده‌خه‌ینه گه‌ر له‌رووی سیاسی و ئه‌منی له‌ولاَته‌داو پیَمان وایه گره‌نتی دروست بكه‌ین نه‌ك ته‌نها له‌باكوری عیراق به‌ڵكو له به‌غداو پیَمان وایه په‌یوه‌ندیمان له‌گه‌ڵ عیَراق زیاد بكه‌ین و له‌گه‌ڵ به‌شیَك له‌لایه‌نه سیاسیه‌كان به‌ردوامین و هه‌وڵی جدیمان خستۆته گه‌ر بۆ ئه‌وه‌ی عیَراق نه‌گه‌رێته‌وه بۆ نێو ولاَتانی عه‌ره‌بی چونكه گه‌رانه‌وه‌ی عیَراق بۆ نێو ده‌وڵه‌تانی عه‌ره‌بی شه‌ر له‌گه‌ڵ ئیسرائیل به‌رده‌وام ده‌كات و عیَراق وه‌ك ساڵی 2003به‌ردوام ده‌بێت و چونكه شه‌ری دژ به‌ئیسرائیل ده‌بێته ئه‌رك و واجبی نشتیمانی ئیسرائیل و پێمان وایه ماوه‌ی 8 ساڵه‌ی جه‌نگی ئیَران له‌گه‌ڵ عیَراق بیری له‌دروست كردنی ئه‌تۆمی ده‌كردو و به‌هیچ جۆریك نابیَت ئه‌و رووداوه دووباره بكرێته‌وه و ئیَمه‌ش له‌گه‌ڵ ئه‌مریكا گفتوگۆ ده‌كه‌ین تاكو عیَراق نه‌بیَته هه‌ره‌شه بۆسه‌ر ئیسرائیل.
هه‌روه‌ها له‌و راپۆرته‌دا ده‌بێت ئیمه ببینه هۆكاری سه‌ره‌كی بۆ به‌ده‌وڵه‌ت بونی كوردی ، له‌باكوری عیراق چونكه ده‌وڵه‌تی كوردی گرنتی ده‌دات به پشتگیری له ئیسرائیل و له‌ژێر مه‌ترسی نامێنێت و ئیَمه‌ش ده‌بینه هاوبه‌شیان له به‌رقه‌راربوونی ئه‌منیه‌ت و ستراتیژی كوردی ، هه‌رچه‌نده ئه‌مه بۆ توركیا مایه‌ی نیگه‌رانیه به‌تایبه‌ت بۆ ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغان و عه‌بدوللاَ گویل و پشتگیری ئیَمه بۆ كورد مه‌ترسیه بۆ توركیا و هه‌روه‌ها سه‌ركرده كوردیه‌كانمان ئاگادار كردۆته‌وه به‌هیچ جۆریك رێگا به توركیا نه‌درێت یاری به‌كیانی سیاسه‌تیان بكات ، به‌بیانوی پشتگیری كردنیان و پیَیان راگه‌یاندین كه په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵ ئیسرائیل ده‌بیَته هۆی كێشه‌و گرفت له‌گه‌ڵ توركیاو ئیَران.
سه‌باره‌ت به دۆخی عیَراقیش ئیَستا چه‌ند پلانیَك هه‌یه وه‌ك پلانی به‌هێزكردنی ده‌سه‌لاَت وه‌ك له ولاَته‌یه‌كگرتوكان و مه‌حاڵه ئیسرائیل رێگا بدات ، چه‌كی ئه‌تۆمی له‌لایه‌ن ئیَران به‌كاربهێرێت و هه‌روه‌ها ئیسرائیل ، پێشنیارو پلانی كۆتایی بۆ، ئه‌وه داناوه كه عیَراق به‌ش به‌ش بكرێت و ده‌بێت بكرێته سێ هه‌رێم وه‌به‌ردوام ده‌بین ، بۆئه‌وه‌ی كورد ببیَته ده‌وڵه‌تی سه‌ربه‌خۆ و به‌رهه‌می نه‌وتی كه‌ركوك و كوردستان و ده‌بێت سه‌ركرده كورده‌كان پابه‌ندبن به‌گه‌راندنه‌وه‌ی هێڵی نه‌وتی كه‌ركوك بۆ IBCله‌رێگای ئه‌ردن و رێكه‌وتننامه‌ی یه‌كه‌م ده‌رباره‌ی رێكه‌وتننامه‌ی نیَوان سه‌ركرده كوردیه‌كان له‌گه‌ڵ ولاَتی ئوردن بۆ گه‌رانه‌وه‌ی هێڵی نه‌وتی له‌كوردستان بۆ ئیسرائی
سەرچاوە
http://knewsdaily.org/Direje.aspx?Jimare=3223
////////////////
////////////////
مالیكی داوای گه‌رانه‌وه‌ی سه‌رجه‌م فرۆكه‌وانه به‌عسیه‌كان ده‌كات
كوردستانیوز، زانیار داقوقی
سه‌رچاوه‌یه‌ك له‌وه‌زاره‌تی به‌رگریی عیراق ئه‌وه‌ی ئاشكرا كرد" حكومه‌تی عَیراقی داوای سه‌رجه‌م فرۆكه‌وانی پێشوده‌كات بگرێنه‌وه بۆ سوپا و داواكه‌ی حكومه‌تی عیراقی ئه‌و فرۆكه‌وانانه‌ش ده‌گرێته‌وه كه له‌جه‌نگی عیَراق ئیَران به‌شدار بون.
سه‌رچاوه‌یه‌ك له‌ده‌سته‌ی ئه‌ركان له‌نوسینگه‌ی فه‌رماده‌ی گشتی هێزه‌چه‌كداره‌كان رایگه‌یاند" مالكی بریاری داوه به‌گه‌رانه‌وه‌ی سه‌رجه‌م ئه‌فسه‌رو فرۆكه‌وانه‌كان به‌بێ جیاوازی‌بۆ نێو هێزی ئاسمانی.
سه‌رچاوه‌كه وتیشی" بریاره‌كه‌ی مالیكی به‌بێ لێپرسینه‌وه ئه‌و فرۆكه‌وانانه مه‌شق و راهێنان به فرۆكه‌وانانی نوێ بكه‌ن ، چونكه ئه‌و فرۆكانه پێویستیان به‌فرۆكه‌وانانی شاره‌زاو خاوه‌ن بروانامه‌ی به‌رز هه‌یه ، هه‌روه‌ها مالیكی پلانی ئه‌وه‌ی دارشته‌وه بۆماوه‌ی 16مانگ فرۆكه‌كان به‌ئاسمانی عیَراق به‌رزبێته‌وه چونكه هێڵی ئاسمانی پێویستی به‌فرۆكه‌وانی شاره‌زا هه‌یه .
جێی ئاماژه‌یه نوری مالكی سه‌رۆكی وه‌زیران و فه‌رمانده‌ی هێزه چه‌كداره‌كان رێگای به‌و ئه‌فسه‌رانه‌ی به‌عس داواوه له‌پارێزگاكانی كه‌ركوك نه‌ینه‌واو سلاَحه‌دین دیاله‌و ئه‌نبار دیوانیه‌و واست داوه بگرێنه‌وه بۆسه‌رهێزه‌ئاسمانیكان ، ئه‌و بریاره له‌پله‌ی موقه‌ده‌م بۆ خواره وه ده‌گرێته‌وه.
No comments:
Post a Comment