بۆ خۆیندەنەوی گۆڤاری ئیسرائیل–کورد بە وینە لە سەر ئەم لینکە کلیک بەکن
گۆڤاری ئیسرائیل-كورد لە ئاراستەی گەشەپێدانی پەیوەندی كورد و ئیسرائیل كار دەكات. لە كوردستان لە لایەن دەزگای ئیسرائیل-كورد چاپ و بلاودەكرێتەوە
http://issuu.com/kurdisrael/docs/israel-kurd-19-pdfhttp://issuu.com/kurdisrael/docs/goware_israel-kurd-20
---------------
---------------
دیكتاتۆرییەتی مالیكی
لەگەڵ ئەوەی عێراق دووبارە بە ناو قەیرانێكی قووڵی سیاسیدا دەرباز دەبێ، لەئێستاوە ئاماژەكان هیچ لەبەرژەوەندی كورددا نییە، قەیرانێكی قووڵی پڕ لەناكۆكی و ململانێ ئایینی و تایفی لەو دۆخەدا دەمانگەڕێنیتەوە بۆ سەرەتای پرۆسەی ئازادی عێراق و دروستبوونی كابینەی نوێی حكومەت بەسەرۆكایەتی ئیبراهیم جەعفەری، ئەو كاتیش هاوشێوەیەی ئێستا كێشە و ناكۆكییەكانی نێوان هەرێم و بەغدا گەیشتبوونە لێوار
ی تەقینەوە.
لەقۆناغی ئێستاشدا سەرۆك وەزیرانی عێراق نوری مالیكی، لەگەڵ كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لەناو خاكی عێراق لەهەوڵی مۆنۆپۆلكردنی هەموو كایە سیاسی و سەربازی و ئابووری وڵاتدایە، كە ئەمەش دەرخەری راستییەكی حاشا هەڵنگرە كە مالیكی لەهەوڵی دروستكردنەوەی سیستەمێكی دیكتاتۆری نوێدایەو بەردەوام كاری بۆ دەكات، سەركوتكردنی نەیاران و تۆمەت خستنە پاڵ لایەنە سیاسییەكان و لەلایەكی دیكەش كێشەی ناوچە دابڕاوەكان و مەسەلەی بودجە و نەوت و غاز بەدرێژایی قۆناغی دەسەڵاتداری نوری مالیكی وەك سەرۆك وەزیرانی عێراق زۆرترین كێشە و ناكۆكی لەسەر دروستبووە، كە شەخسی مالیكی بەرپرسیاری سەرەكی بووە تێیدا.
ئەوەی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەپەیامی نەورۆزدا ئاراستەی جەماوەری كوردستان و عێراقی كرد، راستی هەڵوێستی پەنگخواردووی گەلی عێراق كە لەناو ئەوانیشدا كوردە بەرامبەر بەحكومەتی ئێستای عێراق، بەتایبەتی شەخسی سەرۆك وەزیرانی عێراق نوری مالیكی، كە لەئاراستەی بنیادنانەوەی دیواری رووخاوی شیعەییزمی ئێراندایە لەدوای هێرشی ئەمریكا بۆ سەر عێراق و ئەفغانستان و لەئێستاشدا رووخانی دەسەڵاتی بەعس لەسوریا كە ئەوەش دوا سەنگەری ئایدیۆلۆژیای پانعەرەبیزمی عەرەبییە، بەشێوەیەك ترسێكی زۆری خستووەتە ناو لایەنی شیعەكان بەگشتی لەناوخۆی عێراق و ئێراندا، لەكات و ساتێكی بەو شێوەیەدا سەرۆك وەزیرانی عێراقیش لەهەوڵی كۆنترۆڵكردنی عێراقدایە بەئەجندای ستراتیژی سیاسی ئێران، كە لەڕێگەی گروپ و لایەنەكانی ئیسلامی رادیكاڵی شیعە لەبەرامبەر دژایەتیكردنی لایەنە كورد و سونەكان كە بووەتە پرۆژەیەكی هاوبەشی نوری مالیكی، هەرچیەك كە دەسەڵاتدارانی ئێران داوا بكەن لەڕێگای مالیكیەوە جێبەجی دەكرێـت. بۆ هەموان روون و ئاشكرایە كە دەسەڵاتدارانی ئێرانی هیچ خێر و خۆشیەكیان بۆ عێراق و كوردەكان ناوێت، بەڵكو مەبەستی سەرەكی رژێمی ئێران لەدەستێوەردان لەكاروباری ناوخۆی عێراق سەقامگیركردنی پێگە و دەسەڵاتی خۆیانە، لەبەرامبەردا لایەنی سونەكانیش بەئەجندای سیاسەتی وڵاتانی عەرەبی سونە لەهەوڵی داگیركردنی دەسەڵاتی سیاسی دانە و ئەوەیش قەیرانە ناوخۆییەكانی عێراقی چڕتر كردووەتەوە.
دەسەڵاتی سیاسی كورد لەماوەی ئەو چەند ساڵەدا زۆر هەوڵیدا بۆ پاراستنی یەكڕیزی و تەبایی ناوخۆی عێراق، بەڵام هەڵوێستەكانی ئەم دوایانەی سەرۆك وەزیرانی عێراق نوری مالیكی هەرێم ناچار دەكات كە بەشێوەیەكی زۆر جیاوازتر لەجاران بیر لەبەرژەوەندی و مافە سیاسی و دەستورییەكانی بكاتەوە لەچوارچێوەی سیستمی فیدڕاڵی عێراقدا. چونكە هەرێمی كوردستان لەماوەیەی ئەو چەند ساڵەدا ئەزموونێكی سەركەوتووی حكومەتداری خۆماڵی نیشانداوەو لەئێستاشدا وەك هەرێمێكی دیفاكتۆ جێگەی خۆی كردووەتەوە. بۆیە هەرێم دەتوانێ لەم قۆناغەدا زۆر جیاوازتر بڕیار بدات لەسەر چارەنووسی خۆی بۆ جیابوونەوە لەعێراقێكی پڕ لەناكۆكی و شەڕ و ململانێی ئایینی و تایفی.
سیاسەتی بەشیعەكردنی عێراق لەلایەن نوری مالكیەوە بووەتە پرۆژەیەكی هاوبەشی ئێران و عێراق، فیدڕالیزم پرۆژەیەك یان خواستێكی هاوبەشی شیعەكان نییەو نەبووەتە ئەلتەرناتیڤێك كە ئەوان لەدەوری كۆببنەوە، چونكە لەڕوانگەی لایەنە سیاسییەكانی شیعە پرۆژەی فیدڕالیزم تەنیا بۆ پارچەكردنی عێراقەو ئەوان بەهەموو شێوەیەك دژایەتی دەكەن و كوردیش ناچار نییە ئەو سیستمە فیدڕالیزمە بپارێزێت.
هەرچەندە بەبۆچوونی من راگەیاندنی دەوڵەتی كوردی لەم قۆناغەدا بەهۆی نەبوونی پشتیوانییەكی نێودەوڵەتی و ناوچەیی ناتوانێت سەركەوتوو بێت. بۆیە باشتر وایە حكومەتی هەرێمی كوردستان هەوڵ بدات بۆ بنیاتنانی ژێرخانێكی بەهێزی ئابوری، هەروەها پەرەپێدانی پەیوەندییەكانی لەگەڵ وڵاتانی جیهان و فراوانكردنی توانا سەربازییەكانی هێزەكانی پێشمەرگە، لەهەمان كاتدا پەرە بدات بەسەروەری یاسا و دادپەروەری كۆمەڵایەتی، بەدامەزراوەییكردنی دامودەزگاكانی هەرێم. پێویستە بابەتی پڕ چەككردنی سوپای عێراق بەفرۆكە و زرێپۆشی نوێ زۆر بەجددی وەربگیرێت و حكومەتی هەرێم رێگا نەدات بەحكومەتی بەغدا كە بەڕەهایی مۆنۆپۆلی ئەم چەك و تەكنولۆژیا نوێیانە بكات.
سەرچاوە گۆڤاری سڤیل ژمارە ١٢٨:
--------------------------------------
پێش پەنجا ساڵ جوەکان دەرکران ، ئەوان بۆ نمونە لە عیراق نیشتەجێی هەمیشەيی بوون، هەر
لەو کاتەی کە بابلیەکان پێش سێ هەزار ساڵ جوەکانیان لە ئورشەلیم دورخستەوە، لە دەستپێکی ١٩٠٠دا بەغدا لە زۆريی نیشتەجێبوونی جودا سێهەم شاربوو لە دوای ثیسالۆنسکی (گرێکی) و ئورشەلیم، کەواتە جوەکان دەتوانن بەهەمان شێوە داوای شاری بەغدا بکەن، وەک چۆن فەلەستینیەکان داوای شاری ئورشەلیم دەکەن.
عەرەبەکان بە شێوەیەکی رێژەیی لە ناوچەکەدا تازەن. جیهانی عەرەبی بە هەڵە ناوی لێنراوە. کاتێک کە عەرەبەکان ئەو ناوچ
انەیان داگیرکرد زۆربەی نيشتەجێبوەکانی جو خاچپەرست بوون.
لە ساڵانی ٦٠٠ دا جوەکان بەلایەنی کەمەوە ١٠٠٠ ساڵ بوو لەوێ دەژیان. میلەتانی رۆژئاوا تێگەیشتنێکی چەوتیان هەیە دەربارەی جو کە سەرچاوەی گرتوە لە ئاینی خاچپەرستان کە جو بڕیاری بۆ دەرچوە کە بەردەوام لەوڵاتێکەوە بۆ وڵاتێکی تر گەڕۆکبن ، بەبێ وڵاتبن، وڵاتێک کە ناوی خۆیانی پێوەبێت.
بەڵام جگەلەوەی جو بە بەردەوامی لە *فەلەستین ژیاون، ئەوا ٢٠٠٠ ساڵێکە بەبەردەوامی و بەبێ پچڕان جو لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکوری ئەفریقیا نیشتەجێن.
ئەگەر تەنها نشتەجێبوکانی بەڕەچەڵەک لە دایکبوو مافی رامیاریان هەبێت، ئەوا جو لە هەمو میلەتەکان خۆماڵیترە.
------------------------
هەڵبژاردنەكانی ئێران و بایكۆت
ماوەیەكی كەم ماوە بۆ هەڵبژاردنی نوێنەرایەتی پەرلەمان لە ئێران، كە لە ئێستادا شەڕی ناو باڵەكانی ئەو كۆمارە دەستی پێكردووە، بەتایبەت لە نێوان هەر دووك باڵی موحافیزەكار و ریفۆرمخوازەكان كە بە سەوزەكان دەناسرێن. هەر لەسەرەتاوە باڵی ریفۆرمخۆاز بڕیاریداوە بایكۆتی نۆهەمین خوولی هەڵبژاردنی پەرلەمانی ئێران بكات، بەو پێەی كە بەشێكی زۆر لە ئەندامان و سەركردەكانی باڵی ریفۆرمخواز لە ناو زیندانەكاندا دەستبەسەرن و تا ئێستا چارەنووسی سەرۆكەكانیان نادیارن. بۆیە باڵی سەوزەكان هەر لە ئێستاوە كار لەسەر بایكۆتكردنی گشتی ئەم خوولەش لە هەڵبژاردنەكانی پەرلەمان دەكەن و ئامادە نیین نوێنەری خۆیان بنێرن بۆ ناو پەرلەمان (مەجلیسی ئیسلامی) كە وەك شانۆگەرییەك چاوی لێدەكرێت.
فەزای سیاسی ناوخۆی ئێران لە ئێستادا تووشی كۆمەلێك ئاڵۆزی و ناكۆكی باڵە سیاسیەكانی بووەتەوە، بەشێوەیەك كە لە ماوەی 33 ساڵی تەمەنی دەستەڵاتی ئیسلامی لەو وڵاتە تا ئێستا ئەو دەستەڵاتە ئۆتۆكرات و مارژیناڵە بە قەدەر ئێستا نەكەوتووەتە ناو گێژاوی قەیرانەكانەوە و دەسەڵاتیش ئامادە نییە هیچ هەنگاوێك بنێ بۆ چارەسەركردنی قەیرانە ناوخۆی و دەرەكییەكانی ئەو سیستمە. قەیرانەكانی ناوخۆی ئێران و گەمارۆ نێودەوڵەتییەكان دژی ئێران، شەپۆلی عەدالەتخوازی ناو ئەو كۆمەڵگەییە، كۆڵەكانی ئیسلامی سیاسی و ئایدۆلۆژیكی كۆماری ئیسلامی هەژاندووە و رۆژبەرۆژ دەرئەنجامەكانی كاردانەوەی دەبێ لەسەر ئاستی گوزەرانی هاوڵاتییانی ئێرانی، بەشێوەیەك كە چەند رۆژ پێش ئێستا لە وتارێكیدا سەرۆكی ژووری بازرگانی ئێران و چین دەڵێت: "لە چەند مانگی داهاتوودا قاتیوقوڕی خەڵكی كەمدەرامەتی ئێران دەگرێتەوە".
لە رەوشی ئێستای رۆژهەڵاتی ناوەراستدا كە بە بەهاری عەرەبی ناودەبردرێت و خەریكە لە سوریای هاوپەیمان و دۆستی ستراتیژی كۆماری ئیسلامی ئێران كۆتایی پێدێت، هەر ئەمەشە ترسێكی زۆری لەسەر دەستەڵاتدارنی ئێران دروستكردووە كە ناڕەزایەتییەكانی جەماوەری شەقامی ئێرانیش بگرێتەوە، لەلایەكی دیكەوە ئەم خوولە لە هەڵبژاردنەكانی پەرلەمانی ئێران لە كاتێكدایە كە لەو ماوەیەدا چەندین سیستمی هاوشێوەی كۆماری ئیسلامی تووشی رووخان بووتەوە، لە رێگەی خۆپێشاندان و ناڕەزایەتی دەربڕین لە دژی گەندەڵی و مۆنۆپۆڵكردنی هەموو كایەكانی ژیانی كۆمەڵگە، لەبەرانبەر ئەو شێوازە حوكمڕانییە دیكتاتۆرە. بۆیە كۆماری ئیسلامی رۆژبەرۆژ گۆشەگیرتر دەبێ و لە ئێستادا تووشی هەمان چارەنووس بووەتەوە، تەنانەت تا ئێستاش باڵی موحافیزەكار بەردەوامن لەسەر سیاسەتی بە ئەتۆمیكردنی ئێران، وەستانەوە لە دژی بڕیارەكانی كۆمەڵگەی جیهانی لە مەسەلەی بەرنامە ئەتۆمییەكەی و سیاسەتی ئەنتی رۆژئاوا و ئەمریكا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، كە تا دێت چانسی مانەوەی ئەو سیستمە كەمتر دەبێتەوە و ناتوانێت درێژە بە حوكمی گشتگیری خۆیان بدەن لە ژێر ناوی ئایین و داگیركردنی پیرۆزییەكان.
تەقینەوەی شەقامی ئێران بە رووی بەرپرسانی ئەم وڵاتە، وەك ئەگەرێكی بەهێز چاوی لێدەكرێت، بەتایبەت باڵی موحافیزەكاری ناو دەسەڵاتی ئێران كە لە هەموو روویەكەوە دەستیان گرتووە بەسەر ئەو حكومەتەدا و ئامادە نیین هیچ ریفۆرم و گۆرانكارییەك ئەنجام بدەن لە ئاراستەی باشتركردنی دۆخ و گوزەرانی ژیانی هاوڵاتییان، بەتایبەتی ناوچە كوردنشینەكان كە پەراوێزخراوی ئەو دەستەڵاتەن و هەژاری و بێكاری و جینۆسایدی سپی (ماددە هۆشبەرەكان) لە هەموو لایەكەوە ئەو ناوچانەی ئیفلیج كردووە، بە تایبەت دیاردەی خۆكوژی كە دیارترین دەرئەنجامی ئەو بارودۆخەیە و رۆژبەرۆژ ئاماری لە بەرزبوونەوەدایە.
هەرچەندە لە سیستەمی كۆماری ئیسلامی ئێراندا، هەڵبژاردن بەشێوەیەكی دیموكراتیك بەرێووە ناچێ و زیاتر وەك شانۆگەرییەك تەماشا دەكرێت، بۆیە لە ئێستاوە هەموو لایەنەكانی ئۆپۆزیسیۆن بەشێوەی پێشوەختە بایكۆتی ئەو خوولەی هەڵبژاردنی پەرلەمانییان كردووە، ئەو بایكۆتكردنەی هێزەكانی ئۆپۆزیسیۆنی ئێران بەتایبەت كوردەكان كە ئەزموونێكی دورودرێژیان هەیە لەو روویەوە. هاوكات سوپای پاسدارانیش وەك دژكردووەیەك هەر لە ئێستاوە دەستی كردووە بە هەڕەشە و تۆقاندن بە تایبەت لە دژی ئەو لایەنانەی كە داوای بایكۆتی هەڵبژاردنەكان دەكەن، بەڵام نەبوونی كۆدەنگی حزبەكانی روژهەڵات لەسەر هەڵبژادن و پرسە گرنگەكانی دیكە كە پەیوەندی بە چارەنووسی كورد لە ئێراندا هەبێت كە وەك هەمیشە خۆی دووبارە دەكاتەوە، لایەنە كوردییەكانیش تا ئێستا نەیانتوانیووە ئەو پڵاتفۆرمە هاوبەشەی كە كورد لە رۆژهەڵاتی كوردستان چاوەڕێی دەكات دروست بكەن.
nnsroj
تێبینی: ئەم وتارە لە دوا ژمارەی گۆڤاری سڤیل)دا بلاو بۆتەوە
No comments:
Post a Comment