لەبەرنامەی ئەم ئێوارەی ڤییەردا،لەگەڵ توێژەر و پێشمەرگەی دێرێنی ڕۆژهەڵاتی کوردستان،کاک فەریق یوسفی،
ڕۆلی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان، لە خەبات و تیکۆشانی نوێی گەلی کورد و ئافراندنی ڕێبازگەلێکی نوێ لە شۆڕش و تێکۆشاندا کە جیای دەکاتەوە لەسەر کردوە و شۆڕشەکانی پێشوی کورد، خستە بەرباس و گفتوگۆوە و بەڕێزیان بەوردی بابەتەکەی شیکردوە و ئاماژەی بەم خالانەدا:
گرنگترین هه‌نگاوی ئاپۆ له بنیات نانی په‌که‌که، هه‌ڵته‌کاندنی شێوازی کلاسیکی خه‌باتی سیاسی نیزامی له کوردستان بوو.
به خویندنه‌وه‌ی نوێ و به پراکتیک کردنی میتۆدی نوێی خه‌باتی چه‌کداری و سیاسی، ڕۆحێکی تازه‌ی له جه‌سته‌ی سونته‌تی ئه‌و ڕه‌وته کرده‌وه.
گرنگی ئه‌م بزوتنه‌وه که ئاپۆ و هه‌ڤاڵانی ئاوایان کرد له‌وه‌دایه که له وڵاتێکی وه‌ک تورکیه و له نێو گه‌لێکی ئاسیمیله کراودا، له خاڵی سیفره‌وه ده‌ستیان پێکرد. به واتایه‌کی دیکه، له خۆڵه‌مێشی چه‌ندین شۆڕشی کپ کراوی باکووری کوردستان، قه‌قنه‌سی شۆڕشێکی نوێیان ئافڕاند و په‌که‌که‌یان ئاوا کرد.
سه‌ربه‌خۆیی ئابوری و پشتگه‌رم بوون به هێزی گه‌ل و جه‌ماوه‌ری خۆی له بواری ماڵیدا. بۆ نموونه خاوه‌نی زیاتر له هه‌شه کانالی ئاسمانیه، که هه‌ندێ هێزو لایه‌ن، یه‌ک دانه‌یشیان بۆ هه‌ڵناسووڕێت.
یه‌کێ له هه‌نگاوه هه‌ره گرنگه‌کانی په‌که‌که که به کرده ئه‌نجامی‌دا، ڕاکێشان و تێکه‌ڵ کردنی خه‌باتکارانی چوار پارچه‌ی کوردستان و که‌ڵک وه‌رگرتن له هێز و توانای به‌شه‌کانی دیکه‌ی کوردستان له کاتی گونجاودا، بۆ خزمه‌ت به به‌شێکی دیکه‌ی کوردستان.
کوردستان به گشتی کۆمه‌ڵگایه‌کی سونه‌تی و تا ڕاد‌ه‌یه‌کی زۆر مه‌زهه‌‌بیه، دڵنیا کردنه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگای کوردی بۆ ته‌ڤلی بوونی کچان به حیزب، به ڕێگه نه‌دان به فه‌سادی جنسی و ڕێگه نه‌دان به ئه‌ندامانی ته‌ڤگه‌ر، بۆ خۆ سه‌رقاڵ کردن به ئیزدواج و خۆشه‌ویستی و مه‌سایلی جینسی ، هه‌روه‌ها به فیڕۆ نه‌دانی وزه و توانای حیزب، خۆی پێویستیه‌کی حیزبێکی خه‌باتکاره که له حاڵه‌تی نائاسایی ژیاندایه و خه‌باتێکی هه‌مه‌لایه‌نه دژ به داگیرکه‌ران به‌ڕێوه ده‌بات، که په‌که‌که له‌و بواره‌دا، به‌و په‌ڕی لێزانی جێ به جێی کردووه.
زۆر حیزب و سازمانی کوردی هه‌یه که ئاڵا هه‌ڵگری به‌را به‌ری ژن و پیاون و له مێژساڵه یه‌کیه‌تی ژنانیان هه‌یه. به‌ڵام له عه‌مه‌لدا، ژنی تێگه‌یشتوو پێگه‌یشتوویان له په‌نجه‌کانی ده‌ست تێپه‌ڕ ناکات و له نێو ڕیزی ئه‌ندامانی سه‌رکردایه‌تی ئه‌و حیزبانه به ده‌گمه‌ن ژن ده‌بینرێن و ئه‌گه‌ریش هه‌بیت، فۆرمالیته‌یه و بۆ دیکۆر دانراون.
له‌و حیزبانه‌دا، ژن زیاتر بۆ زاو و زێ و دامرکاندنی مه‌یلی جینسی پیاوان که‌ڵکیان لێوه‌رده‌گیرێت و جێگه و پێگه‌‌ی ژنان ته‌نیا له ناو ئه‌ساسنامه‌ی ئه‌و حیزباندایه و به پراکتیک، بۆ به‌ره‌و پێش بردنی خه‌باتی ژنان، کاری پێویست نه‌کراوه.
خاڵی زۆر به هێزی په‌که‌که، ڕاکێشانی سرنج و په‌یوه‌ست بوونی به لێشاوی ژنان به ته‌ڤگه‌ر، که یه‌کێک له کۆڵه‌که سه‌ره‌کیه‌کانی ته‌شکیلاتی سیاسی و نیزامی په‌که‌که‌ن.
دیاری کردنی سه‌دا چلی ئه‌ندامانی سه‌رکردایه‌تی بۆ ژنان و دانانی هاوسه‌رۆکی ژن له به‌رپرسایه‌تیه گه‌وره‌کاندا.
نه‌هێشتنه‌وه‌ی هێزی نیزامی له یه‌ک شوێندا بۆ ماوه‌یه‌کی زۆر، که ده‌بێته هۆی له بار چوونی هێزی فیزیکی و ئه‌زموونی و جۆرێک له پاسیڤ بوون به دوای خۆیدا دێنیت.
درێژە
ڕۆلی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان، لە خەبات و تیکۆشانی نوێی گەلی کورد و ئافراندنی ڕێبازگەلێکی نوێ لە شۆڕش و تێکۆشاندا کە جیای دەکاتەوە لەسەر کردوە و شۆڕشەکانی پێشوی کورد، خستە بەرباس و گفتوگۆوە و بەڕێزیان بەوردی بابەتەکەی شیکردوە و ئاماژەی بەم خالانەدا:
گرنگترین هه‌نگاوی ئاپۆ له بنیات نانی په‌که‌که، هه‌ڵته‌کاندنی شێوازی کلاسیکی خه‌باتی سیاسی نیزامی له کوردستان بوو.
به خویندنه‌وه‌ی نوێ و به پراکتیک کردنی میتۆدی نوێی خه‌باتی چه‌کداری و سیاسی، ڕۆحێکی تازه‌ی له جه‌سته‌ی سونته‌تی ئه‌و ڕه‌وته کرده‌وه.
گرنگی ئه‌م بزوتنه‌وه که ئاپۆ و هه‌ڤاڵانی ئاوایان کرد له‌وه‌دایه که له وڵاتێکی وه‌ک تورکیه و له نێو گه‌لێکی ئاسیمیله کراودا، له خاڵی سیفره‌وه ده‌ستیان پێکرد. به واتایه‌کی دیکه، له خۆڵه‌مێشی چه‌ندین شۆڕشی کپ کراوی باکووری کوردستان، قه‌قنه‌سی شۆڕشێکی نوێیان ئافڕاند و په‌که‌که‌یان ئاوا کرد.
سه‌ربه‌خۆیی ئابوری و پشتگه‌رم بوون به هێزی گه‌ل و جه‌ماوه‌ری خۆی له بواری ماڵیدا. بۆ نموونه خاوه‌نی زیاتر له هه‌شه کانالی ئاسمانیه، که هه‌ندێ هێزو لایه‌ن، یه‌ک دانه‌یشیان بۆ هه‌ڵناسووڕێت.
یه‌کێ له هه‌نگاوه هه‌ره گرنگه‌کانی په‌که‌که که به کرده ئه‌نجامی‌دا، ڕاکێشان و تێکه‌ڵ کردنی خه‌باتکارانی چوار پارچه‌ی کوردستان و که‌ڵک وه‌رگرتن له هێز و توانای به‌شه‌کانی دیکه‌ی کوردستان له کاتی گونجاودا، بۆ خزمه‌ت به به‌شێکی دیکه‌ی کوردستان.
کوردستان به گشتی کۆمه‌ڵگایه‌کی سونه‌تی و تا ڕاد‌ه‌یه‌کی زۆر مه‌زهه‌‌بیه، دڵنیا کردنه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگای کوردی بۆ ته‌ڤلی بوونی کچان به حیزب، به ڕێگه نه‌دان به فه‌سادی جنسی و ڕێگه نه‌دان به ئه‌ندامانی ته‌ڤگه‌ر، بۆ خۆ سه‌رقاڵ کردن به ئیزدواج و خۆشه‌ویستی و مه‌سایلی جینسی ، هه‌روه‌ها به فیڕۆ نه‌دانی وزه و توانای حیزب، خۆی پێویستیه‌کی حیزبێکی خه‌باتکاره که له حاڵه‌تی نائاسایی ژیاندایه و خه‌باتێکی هه‌مه‌لایه‌نه دژ به داگیرکه‌ران به‌ڕێوه ده‌بات، که په‌که‌که له‌و بواره‌دا، به‌و په‌ڕی لێزانی جێ به جێی کردووه.
زۆر حیزب و سازمانی کوردی هه‌یه که ئاڵا هه‌ڵگری به‌را به‌ری ژن و پیاون و له مێژساڵه یه‌کیه‌تی ژنانیان هه‌یه. به‌ڵام له عه‌مه‌لدا، ژنی تێگه‌یشتوو پێگه‌یشتوویان له په‌نجه‌کانی ده‌ست تێپه‌ڕ ناکات و له نێو ڕیزی ئه‌ندامانی سه‌رکردایه‌تی ئه‌و حیزبانه به ده‌گمه‌ن ژن ده‌بینرێن و ئه‌گه‌ریش هه‌بیت، فۆرمالیته‌یه و بۆ دیکۆر دانراون.
له‌و حیزبانه‌دا، ژن زیاتر بۆ زاو و زێ و دامرکاندنی مه‌یلی جینسی پیاوان که‌ڵکیان لێوه‌رده‌گیرێت و جێگه و پێگه‌‌ی ژنان ته‌نیا له ناو ئه‌ساسنامه‌ی ئه‌و حیزباندایه و به پراکتیک، بۆ به‌ره‌و پێش بردنی خه‌باتی ژنان، کاری پێویست نه‌کراوه.
خاڵی زۆر به هێزی په‌که‌که، ڕاکێشانی سرنج و په‌یوه‌ست بوونی به لێشاوی ژنان به ته‌ڤگه‌ر، که یه‌کێک له کۆڵه‌که سه‌ره‌کیه‌کانی ته‌شکیلاتی سیاسی و نیزامی په‌که‌که‌ن.
دیاری کردنی سه‌دا چلی ئه‌ندامانی سه‌رکردایه‌تی بۆ ژنان و دانانی هاوسه‌رۆکی ژن له به‌رپرسایه‌تیه گه‌وره‌کاندا.
نه‌هێشتنه‌وه‌ی هێزی نیزامی له یه‌ک شوێندا بۆ ماوه‌یه‌کی زۆر، که ده‌بێته هۆی له بار چوونی هێزی فیزیکی و ئه‌زموونی و جۆرێک له پاسیڤ بوون به دوای خۆیدا دێنیت.
درێژە
No comments:
Post a Comment